Art Nouveau Sanat Akımı ne demektir?
Yeni Sanat Akımı anlamına gelen Art Nouveau Sanat Akımı nedir ve nasıl ortaya çıkmıştır? Bu soruları merak eden sanat meraklıları çoktur. Toplam bir sanat tarzı olarak benimsenen Art Nouveau Sanat Akımı, resim, mimari, grafik, takı, mobilya, iç tasarım, seramik, tekstil, metal işleri ve cam sanatı gibi alanlarda etkili olmuştur. Uluslararası nitelikteki dekoratif bir üslup tarzını temsil eden Art Nouveau Sanat Akımı, birçok tasarım sanatını kapsayan stilin görsel anlamdaki özelliklerinin en doğal çizgileridir. Farklı ülkelerde farklı isimler ile ortaya çıkan Art Nouveau Sanat Akımı, tasarım devrimi olarak görülmektedir. Bu nedenle de ortaya çıktığı her ülkede özgün bir karakter sergilemektedir.
İlk temelleri İngiltere’de atılan Art Nouveau Sanat Akımı, uluslararası nitelikte olan dekoratif bir üslup demektir. Avrupa’nın değişik yerlerinde farklı isimler ile ortaya çıkmıştır. Bir tasarım devrimi niteliğinde sayılan Art Nouveau Sanat Akımı, her ülkede özgün bir karakter göstermektedir. Temel olarak karşı çıkmayı benimseyen Art Nouveau Sanat Akımı, her şeyden önce değiştirmeyi amaç edinen tek bir hareketin unsurlarından oluşmuştur.
Fransa’da Art Nouveau olarak adlandırılan Art Nouveau Sanat Akımı, Almanya’da Jugendstil, Avusturya’da Secessionstil olarak adlandırılmıştır. Özellikle de Japonya sanat akımında etkili olan Art Nouveau Sanat Akımı, Avrupa ile Uzak Doğu arasında gelişen ticareti fırsat bilmiştir. Japonya’da yaşanan baskılar nedeni ile sanatsal nesne Avrupa’ya taşınmıştır. Avrupa için çok farklı olan Art Nouveau Sanat Akımı, sanatçıların yeni bir üslup geliştirmeleri konusunda yardımcı olmuş ve kaynak oluşturmuştur. Bu dönemlerde taşımacılık ile iletişim teknolojisinde yaşanan ilerlemeler, Art Nouveau Sanat Akımının gelişmesine yardımcı olmuştur.
İlk olarak baskı medyası yaygınlık kazanmıştır. Farklı ülkelerin sanatçıları arasında ilişkilerin gelişmesini sağlayan Art Nouveau Sanat Akımı, bu ülkelerin karşılıklı olarak birbirlerinden etkilenmelerini sağlamıştır. 1890 yılından sonra çıkmış olan birçok sanat dergisi, hem Art Nouveau Sanat Akımını hem de tasarımı geniş bir halk kitlesine tanıtma konusunda büyük yardım sağlamıştır.
Tasarımda tarihselcilik ve yeniliği savunan Art Nouveau Sanat Akımı, modern hareketin de ilk evresini oluşturmuştur. Strüktür, dekorasyon ve amaçlanmış olan işlevin bir bütün olarak el alınmış olduğu bu dönemde, biçimler ile çizgiler doğadan taklit edilmemektedir ve genelde yeniden yaratılmaktadır. Bu da tasarım sürecine canlılık kazandırmıştır. Bu sayede de gelecekteki soyut sanata zemin hazırlanmıştır.
Art Nouveau Sanat Akımının grafik tasarımcıları, ilk olarak estetik endişeleri göz önüne almış ve sanat biçimlerini buna göre şekillendirmiştir. Bununla beraber, ticari baskı yöntemlerinin ilerlemiş olması ile ortaya çıkan uygulamalı sanat tekniklerini de büyük bir coşku ile benimseyip sanatlarında uygulamışlardır. Bunun sonucunda da kitlesel iletişimin görsel niteliğini büyük oranda yükseltmiştir.
Birinci Dünya Savaşı ile beraber sona eren Art Nouveau Sanat Akımını diğer sanat etkinliklerinin tümünden ayıran özelliği, eksi ile yeni tarz arasında bir köprü niteliği oluşturmasıdır. Art Nouveau Sanat Akımı, yeni saf niteliği ile ölmek üzere olan eskinin deneyimi ile bir sentez oluşturarak Art Nouveau Sanat Akımının temelini oluşturmuştur. Art Nouveau Sanat Akımından sonra gelen sanatçılar, bu hareketin üslubundan daha çok malzemeleri, değerleri ele alışı ve yöntemlerini kendilerine uyarlamışlardır.
Fransız Art Nouveau Sanat Akımı Gelişimi
Fransa’da Victorya dönemi grafiklerinden Art Nouveau Sanat Akımına geçiş kademeli olarak gerçekleştirilmiştir. Bu geçişte etkili olan iki tane grafik sanatçısı vardır. Bunlar Jules Cheret ve Eugene Grasset’tir. 1881 yılında çıkmış olan basın özgürlüğü ile Fransız yasasının çoğu sansür hükümleri kaldırılmıştır. Afişlerin resmi ilanların yapılması için ayrılan alanlar ve bunların Kilise dışında da her yere asılabilmesine izin verilmesi, afiş endüstrisinde büyük gelişmelere yol açmıştır. Sokaklar, tüm toplum kesimi insanlarının izleyebileceği sanat galerisine dönüştürülmüştür.
İngiltere Art Nouveau Sanat Akımı Hareketi
İngiltere’de Art Nouveau Sanat Akımı hareketi, mimarlık ile endüstri tasarımından çok, illüstrasyon ve grafik tasarımı alanlarında etkili olmuştur. Bu dönemlerde W. Morris’in kurmuş olduğu Arts and Crafts hareketi etkisini sürdürmektedir. El sanatları da endüstrinin üstünde tutulmaktaydı. Eski büyük boyutlu yazı afişlerinin odak noktası olan İngiltere, bu nedenle uluslararası sanat anlayışlarının yanında milli anlayışta etkili bir rol oynamıştır.
Amerika Art Nouveau Sanat Akımı Gelişimi
Art Nouveau Sanat Akımının Amerika’da benimsenmesi, bu tarzın Fransa ile İngiltere’den taşınması ile gerçekleşmiştir. Daha önce Amerika’ya taşınan Art Nouveau Sanat Akımının daha da gelişmesi, İngiltere ile Paris’te eğitim görmekte olan sanatçıların Amerika’ya taşınması ile daha da yaygınlaşmıştır.
Resimli afiş sistemi, öncelikle yayın endüstrisi tarafından benimsenmiştir. Amerika’nın Art Nouveau Sanat Akımının en önemli temsilcisi Will Bradley olmuştur. Birçok dalda Art Nouveau Sanat Akımını kullanarak çalışan sanatçı, bu akımın gelişmesinde rol oynamıştır.
En Güzel 10 Art Nouveau Sanat Akımı Yapısı
Dekoratif süslemelerin ön planda olduğu Art Nouveau Sanat Akım; çiçeklerin, bitkilerin, kıvrımların ve vitrayların çok sık kullanıldığı 19.yy.ın ikinci yarısında gelişmeye başlamıştır. İstanbul’a hemen gelen Art Nouveau Sanat Akımı, Batı’nın bir yansıması olarak görülmüştür. İtalyan olan mimar Raimondo D’Aronco Art Nouveau Sanat Akımı tarzını İstanbul’a taşıyan ilk kişidir. Yapmış olduğu birçok eserde Türk Osmanlı mimarisinin temel özelliklerini Art Nouveau Sanat Akımı ile birleştirmeyi başarmıştır. İstanbul’da Art Nouveau Sanat Akımı etkisi ile inşa edilen en iyi 10 yapı aşağıda verilmiştir.
Beşiktaş’ta Şeyh Zafir Türbesi
Taksim’de Botter Apartmanı
Tarabya’da İtalyan Büyükelçiliği
Bebek’te Mısır Konsolosluğu Yalısı
Acıbadem’de Ahmet Ratıp Paşa Köşkü
Sirkeci’de Vlora Han
Yeniköy’de Huber Köşkü
Taksim’de Mısır Apartmanı
Beykoz’da Çubuklu Kasrı
Yeniköy’de Faik ve Bekir Bey Yalısı
Kaynak: