Endüstri ürünleri tasarımı ya da endüstriyel tasarım; dünyada sanayi devriminden sonra ortaya çıkan bir kavram olmakla birlikte, ülkemizde uzun bir süre mimarlık ve iç mimarlık gibi ana bilim dallarının bir kolu olarak görülmüş, bu bölümlerden mezun kişiler endüstriyel tasarım alanında görev almıştır. Gelişen ve değişen teknoloji ile, büyüyen endüstriyel tasarım sektöründe çalışacak uzman kişiler yetiştirilmesi zorunlu hale gelmiş, bu sebeple 1971 yılında Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi tarafından Türkiye’nin ik endüstri ürünleri tasarımı bölümü kurulmuştur. O zamandan bu güne endüstriyel tasarım alanındaki gelişmeler hızla artmış, günümüzde birçok okulda bu alanda eğitim verilir hale gelmiş ve yetiştirilen tasarımcı sayısı da hatırı sayılır ölçüde artmıştır. Peki Türk tasarım dünyasında yer edinmiş ünlü kadın tasarımcılar kimlerdir? İşte bu sorunun cevabını bulmak için bu yazımızda sizler için Türkiye’de endüstriyel tasarım alanında eğitim almış ve başarılı tasarımlara imza atmış önemli kadın tasarımcıları ve örnek çalışmalarını derledik.
Ayşe Birsel
1985 yılında ODTÜ Endüstri ürünler tasarımı bölümünden mezun olduktan sonra aldığı Fullbright bursu ile yüksek lisans çalışması yapmak üzere New York Pratt Institute’e gitmiştir. Amerika’nın “En Yaratıcı 1000 Kişisi” arasına giren tasarımcılardan Ayşe Birsel, 2007 yılına kadar üretilen Renault otomobillerinin iç tasarımlarını yapmıştır. Tasarım sektörünün Oscar’ı kabul edilen Roscoe Ödülünü alan Birsel, ortağı Bibi Seck ile birlikte New York’taki Birsel + Seck isimli stüdyolarında Hewlett Packard, HermanMiller, Derin ve Target gibi üreticiler için ürün tasarlamaktadır.
Defne Koz
1987 ve 1988 yılları arasında Orta Doğu Teknik Üniversitesi Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü’nde workshop çalışmalarına katılan Defne Koz, 1989 yılında Milano’da Domus Akademi Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü’nde eğitim almaya başlamıştır. Defne Koz, Master projesinde Prof. Alberto Meda ile açık ofisler için kahve makinesi tasarlamıştır. Günümüzde İtalya ve ABD arasında mekik dokuyarak yaşayan tasarımcı, merkezi Milano’da olan Defne Koz Design Studio’yu yönetmektedir. Pirelli, Alessi, Guzzini, Steel, RSVP, Mobileffe, Alman WMF, Sharp, Nissan, Japon Casio, Nurus, Decorum/s, Eczacıbaşı/Vitra ve Derin gibi pek çok yerel ve uluslararası marka için ürün tasarlamaktadır. Koz, mobilyadan aydınlatma gereçlerine elektronik eşyadan otomobil lastiğine pek çok ürünün tasarımını yapmakla birlikte iç mekan tasarımları da yapmaktadır.
İnci Mutlu
ODTÜ Endüstriyel Tasarım Bölümü mezunu olan İnci Mutlu, 1997-1999 yılları arasında İstanbul’daki Idol Endüstriyel Tasarım şirketinin kurucu ortaklarından biri olarak çalışmıştır. İtalya’daki Isao Hosoe Design Studio’daki deneyiminin ardından, şu anda Luca Milano ile Mutlu&Milano Design Studio’da tüm dünyadan şirketlere tasarım yapmaktadır. Vitra, Handles, Restonic, Koziol, Jongform gibi markalar hali hazırdaki müşterilerinden bazılarıdır.
Oya Şenocak Akman
Oya Şenocak Akman, bu alanda doktorasını Mimar Sinan Endüstriyel Tasarım Bölümü’nde 1992 yılında yapmıştır. Seramik, plastik ve tekstil ürünleri tasarımı alanında uzmanlaşan Akman, 1983’ten beri Paşabahçe’de çalışmaktadır. Bugüne kadar 10’a yakın ödül alan tasarımcı; cam konusunda el yapımı ve otomasyon üretiminde uzmanlamıştır. Ayrıca 1993 yılından beri İTÜ Endüstriyel Tasarım Bölümü’nde öğretim üyesi olarak görev yapmaktadır.
Gamze Güven
1987’de ODTÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü’nden mezun olan ve 1990’da yüksek lisansını tamamlayan Güven, çeşitli dönemlerde ETMK’nın yönetim kurullarında aktif görev almıştır. Günümüzde şirketi Tasarım Üssü’nde ekibiyle birlikte ürün ve ambalaj tasarımı yapmaktadır. Yüzden fazla tasarım tescili bulunan tasarımcının özellikle ambalaj tasarımında ulusal ve uluslararası birçok tasarım ödülü vardır.
Ece Yalım
1988 yılında ODTÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü’ nden mezun olan ve 1992 yılında New York Pratt Institute of Technology’ de iç mimari alanında yüksek lisans derecesini tamamlayan Yalım, 1990 – 1994 yılları arasında çalışmalarına New York’ da devam etmiştir. New York’ da yaşadığı dönemde ‘Naomi Leff and Associates Interior Design’ firmasında iç mimar ve Pentagram firmasında tasarımcı olarak çalışmıştır. 1996 yılından bu yana kendi firmalarında iç mimari ve ürün tasarımı projelerini ekip halinde yürütmekte olan Yalım, 2004 yılından itibaren ODTÜ Endüstri Ürünleri Tasarımı Bölümü’ nde “Endüstriyel Tasarım’ da Renk” konulu ders vermektedir.
Sema Topaloğlu
Ressam bir anne ve mimar bir dayıya sahip olan Sema Topaloğlu, mimariye ve sanata olan tutkusunun aileden geldiğini belirtmektedir. Doğa sevgisi ve merakı sebebiyle peyzaj mimarisi alanında aldığı lisans eğitiminin ardından, Belçika’da iç mimarlık alanında eğitim almıştır. Günümüzde kendi adıyla açtığı tasarım stüdyosunda ürün ve iç mekan tasarımı yapmaya devam etmektedir.
Kaynaklar:
http://arkitera.com
http://www.nurus.com.tr/tasarimci/inci-mutlu
http://www.etsm.org.tr/proje-hakkinda/ekip/
http://www.tasarimyarismalari.com/blog/alldesign-istanbul-2014ten-yansimalar/
http://emlakkulisi.com/ece-yalim-kimdir/256288
http://www.nurus.com.tr/tasarimci/ece-yalim-design-studio
http://www.capital.com.tr/capital-dergi/zirvedeki-25-tasarimci-haberdetay-3039?page=12
http://www.pinterest.com/